tuổi mới lớn nên tiêm vaccine nào?

Chị Nguyễn An Vy (quận Phú Nhuận, TP HCM) đưa con trai 11 tuổi tới VNVC chủng ngừa cúm, phế cầu, bạch hầu, ho gà… Người phụ nữ cho rằng các mũi vaccine này được bác sĩ tư vấn tiêm sau khi con chị mắc thủy đậu, Tiếp đó tiếp tục mắc phải ho, sốt gần một tháng không khỏi.

Trước đây, chị Vy không hiểu về vaccine, cho rằng trẻ nhỏ thông thường sẽ ốm nhiều. Khi con mắc nhiều căn bệnh liên tiếp nếu để lâu và được bác sĩ giải thích chủng ngừa giúp cho suy giảm nhiễm trùng hô hấp, suy giảm trở nặng, gia đình chị mới để ý tới vaccine và tuân thủ đủ lịch chích ngừa.

Tương tự, anh Trần Văn Tâm (Hà Nội) đưa con gái 16 tuổi tiêm phòng HPV, cúm, bạch hầu, ho gà, uốn ván sau khi chứng kiến nhiều học sinh tới trung tâm chủng ngừa. Anh từng bỏ qua các mũi vaccine của con, trong khi gia đình có người già, yếu dễ mắc phải lây nhiễm nhiễm căn bệnh. Việc cho con chủng ngừa các mũi còn thiếu sẽ giúp cho cả gia đình phòng căn bệnh đầy đủ hơn.

Bác sĩ Bùi Thanh Phong, Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho rằng trong gia đình, không những phụ huynh chưa có nhận thức đầy đủ về các loại vaccine cho trẻ nhỏ. Các em học sinh, trẻ dưới 18 tuổi cũng chưa hiểu hoặc được thường gặp cụ thể về tiêm chủng phòng căn bệnh cho mình.

Tại chương trình tư vấn “Những căn bệnh nguy hiểm và vaccine quan trọng cần thiết phải tiêm cho học sinh, trẻ vị thành niên và thiếu niên” tiếp diễn tại trường THPT Liên Hà (Hà Nội), do VNVC tổ chức, nhiều học sinh tỏ ra lúng túng khi được hỏi về lịch sử tiêm chủng, chưa tới 10 trẻ cho rằng từng chích ngừa trong vòng một năm trở lại đây (không tính vaccine Covid). Trẻ không nhớ tên vaccine hoặc loại mũi tiêm.

Theo bác sĩ Phong, nguyên nhân của tình trạng này có thể là gia đình, học sinh và nhà trường chưa quan tâm tới phòng căn bệnh cho trẻ nhờ chủng ngừa. Trong khi đó, vaccine cho tuổi học đường và thời gian dậy thì rất quan trọng, giúp cho củng cố miễn dịch sau khi kháng thể từ các mũi tiêm chủng đầu đời đã từng suy suy giảm.

tuổi mới lớn cũng là thời kỳ trẻ tiến triển vượt bậc, cơ thể sản sinh nhiều hormone sinh dục gây ra thay đổi các cơ quan như cơ quan sinh sản, da, xương, tóc, não bộ… Để hạn chế căn bệnh tật, suy giảm gián đoạn sự tiến triển, có sức khỏe tốt khi tưởng thành, trẻ ở tuổi này càng cần thiết phải chủng ngừa.

Ngoài ra, thanh thiếu niên sẽ bắt đầu thăm khám phá và tò mò, quan hệ tình dục sớm. Vaccine không những tránh nhiễm căn bệnh, suy giảm tác hại mà còn là cách tránh trở thành “người lành mang trùng” (người mang nguồn căn bệnh nhưng mà không có triệu chứng) lây nhiễm căn bệnh cho người thân, cộng đồng. Các mũi tiêm ngừa đều an toàn, không tác động tới quá trình tiến triển thể dinh dưỡng cũng như nguy cơ sinh sản của trẻ.

Vì vậy, bác sĩ Phong khuyến cáo các gia đình, trẻ nhỏ nên kiểm tra lịch sử chủng ngừa, nên tiêm phòng càng sớm càng tốt. những loại vaccine quan trọng, cần thiết phải tiêm cho lứa tuổi thanh thiếu niên gồm cúm, căn bệnh do não mô cầu, bạch hầu – ho gà – uốn ván, vaccine HPV ngừa các căn bệnh u nhú sinh dục và các loại ung thư nguy hiểm cho cả nam và nữ.

BS Bùi Thanh Phong (phải) trong buổi tư vấn các vaccine cần thiết phải thiết cho tuổi học đường tại TP HCM. Ảnh: Mộc Thảo

trong số đó, bạch hầu, ho gà là các căn bệnh dễ lây nhiễm truyền, khi không chủng ngừa thường xuyên có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nguồn căn bệnh lây nhiễm nhiễm vào cơ thể. Điển hình như tất cả các ca mắc và tử vong do bạch hầu gần đây đều được ghi nhận ở lứa tuổi trên 6 tuổi mà không rõ lịch sử tiêm chủng.

Vi khuẩn uốn ván có thể lây nhiễm qua các vết thương hở trong lúc trẻ vui chơi, đi vào máu và xâm nhập hệ thần kinh. 90-95% trường hợp phát căn bệnh uốn ván dẫn tới tử vong do không có thuốc điều trị đặc hiệu.

Cúm dễ lây nhiễm lan, có thể lây nhiễm trong môi trường đông ngừa hoặc truyền nhiễm từ thanh thiếu niên sang các trường hợp nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai… nguồn căn bệnh thay thế đổi hàng năm, vì vậy cần thiết phải tiêm nhắc mỗi năm một lần.

Còn căn bệnh viêm màng não có tính dinh dưỡng nặng nề, để lại di chứng khi khỏi căn bệnh hoặc diễn biến nhanh, tiến hành cho người căn bệnh tử vong trong vòng một ngày. căn bệnh thường có nguồn lây nhiễm từ người lành mang trùng, do đó việc tiêm vaccine vừa phòng căn bệnh cho cá nhân, vừa hạn chế lây nhiễm nhiễm cho cộng đồng.

Các chủng HPV gây ra ra mụn cóc sinh dục và các loại ung thư như cổ tử cung, ung thư hầu họng, ung thư bộ phận sinh dục nữ, ung thư dương vật. Ngoài lây nhiễm qua đường từ mẹ sang con, quan hệ tình dục, HPV cũng có những đường lây nhiễm âm thầm qua các vật dụng cá nhân hoặc vệ sinh không sạch sẽ.

đi kèm các vaccine cần thiết phải thiết, bác sĩ cũng khuyến cáo thanh thiếu niên bổ sung các loại vaccine phòng căn bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp như thủy đậu, sởi – quai mắc phải – rubella, phế cầu và các căn bệnh có nguy cơ lây nhiễm nhiễm cao ở Việt Nam như viêm gan A, B, viêm não Nhật Bản.

Nhật Linh