Tưởng ‘phát tướng’ sau lập gia đình hóa u tuyến thượng thận

Ngoài tăng cân, bụng của chị Dung tích mỡ, chân teo không dễ đi lại, rụng tóc, mọc lông ở vùng thắt lưng, da mỏng và rạn dễ bầm tím, mặt đỏ như dị ứng. Nghĩ “phát tướng” sau khi lập gia đình, chị dùng nhiều cách suy nhược cân như kiêng ăn, dùng thực phẩm suy nhược cân… Sau hai tháng, chị suy nhược hai kg tuy vậy mệt mỏi, suy kiệt nên ngừng sử dụng.

Chị tới nhiều phòng thăm khám tại TP HCM thăm khám, được chẩn đoán mắc hội chứng Cushing (một căn bệnh nội tiết) do dùng thuốc có chứa corticoid. Chị uống thuốc tây hai tháng, chuyển sang dùng thuốc bắc, thuốc nam cũng không bớt, tới phòng thăm khám Đa khoa Tâm Anh TP HCM thăm khám.

Ngày 10/11, BS.CKII Trần Thùy Ngân, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, cho rằng các triệu chứng của người mắc căn bệnh do hội chứng Cushing. Đây là căn bệnh nội tiết do tăng cortisol trong máu nhiều ngày hoặc sử dụng các hoạt chất có chứa corticoid (có tác dụng tương tự cortisol) lâu ngày. Tuy nhiên người căn bệnh không đáp ứng điều trị hội chứng Cushing do thuốc có chứa corticoid. Bác sĩ dự đoán nguyên nhân nội sinh do tuyến yên hoặc tuyến thượng thận gây ra ra.

Kết quả xét nghiệm ACTH (hormone kích thích tuyến thượng thận tạo cortisol) cho xuất hiện các chỉ số thường thì, loại trừ nguyên nhân do tăng tiết ACTH.

Bác sĩ siêu âm ổ bụng cho người mắc căn bệnh phát hiện u ở trên thận, sau đó tiếp tục chụp CT xác định rõ u ở tuyến thượng thận phải, trong vòng 4 cm. Đây là nguyên nhân tăng tiết hormone cortisol (tiết ra từ tuyến thượng thận) gây ra hội chứng Cushing.

Người căn bệnh được điều trị điều chỉnh hormone tuyến thượng thận, điện giải, điều hòa huyết áp, nhận xét sức khỏe trước khi thủ thuật loại bỏ u bướu.

ThS.BS Nguyễn Tân cương dương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu Thận học Nam khoa, cho rằng u bướu tuyến thượng thận của người mắc căn bệnh to, nhiều tĩnh mạch tăng sinh, xung quanh là các tạng như gan, thận, lách và tĩnh mạch lớn… Nếu xảy ra sơ suất nhỏ trong thủ thuật cũng có thể có máu hoặc tổn thương các tạng lân cận. u bướu tuyến thượng thận tiết nhiều hormone cortisol thực hiện tăng huyết áp đột ngột, không dễ kiểm soát có thể dẫn tới nguy cơ loạn nhịp tim, đột quỵ khi mổ.

Bác sĩ khoa gây ra mê Hồi sức đặt catheter (ống thông) ở cổ tay người căn bệnh theo dõi huyết áp động mạch và một catheter tĩnh mạch cổ đo lưu số lượng máu nhằm kiểm soát huyết áp. Nhờ đó bác sĩ nhanh chóng xử lý khi huyết áp tăng thường thiếu máu.

Bác sĩ cương dương và cộng sự thủ thuật nội soi sau phúc mạc cắt u tuyến thượng thận qua ba lỗ nhỏ ở hông vùng thắt lưng. Dao cắt siêu âm giúp cho bác sĩ bóc tách mô quanh tuyến thượng thận, cắt mô và cầm máu tức thì. u bướu được loại bỏ, người căn bệnh ít thiếu máu, tuyến thượng thận bên phải được bảo tồn nhằm suy nhược nguy cơ suy thượng thận sau mổ.

Chị Dung phục hồi tốt, điện giải, cortisol máu và huyết áp ổn định, mặt hết đỏ ửng, không còn mệt. công dụng hai tuyến thượng thận vận động ổn định, chị xuất viện sau hai ngày.

Theo bác sĩ Ngân, hội chứng Cushing xảy ra chủ yếu ở phụ nữ 25-40 tuổi. căn bệnh do hai nguyên nhân gây ra ra gồm ngoại sinh và nội sinh. Nguyên nhân ngoại sinh do thuốc, sử dụng thuốc corticoid trong thời gian dài để điều trị căn bệnh tự miễn, viêm khớp, lupus, hen suyễn… hoặc lạm dụng thuốc trong thời gian dài mà không có chỉ định của bác sĩ. Nguyên nhân nội sinh thường do tuyến yên tăng tiết ACTH hoặc do u ở tuyến thượng thận…

căn bệnh diễn tiến lâu gây ra ra tác hại như béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường, loãng xương, xẹp đốt sống, dễ gãy xương, rối loạn tâm thần, sạm da, sỏi thận…

các chuyên gia khuyến cáo tất cả người không nên tự ý dùng các loại thuốc có chứa corticoid như thuốc suy nhược đau đớn, điều trị xương khớp, viêm xoang để phòng tránh hội chứng Cushing do thuốc corticoid. thăm khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần mỗi năm giúp cho phát hiện sớm căn bệnh.

Người có triệu chứng tăng cân không tại sao, béo mặt, bụng, vai; teo tay chân, má ửng đỏ, da mỏng, dễ bầm, vết thương không dễ lành, rạn da, râu và lông mọc rậm… nên tới bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường để thăm khám.

Đinh Tiên

* Tên người mắc căn bệnh từng được thế đổi