Theo Cơ Quan Nghiên Cứu Ung Thư Quốc Tế (IARC), ung thư là nguyên nhân gây nên tử vong hàng đầu trên thế giới, chiếm gần 10 triệu ca tử vong vào năm 2020. thường gặp có ung thư vú, phổi, đại tràng, tuyến tiền liệt… Vậy ung thư có lây nhiễm không? Ung thư lây nhiễm qua đường nào? Bài viết dưới đây của thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Tiến Sỹ, khoa Ung bướu, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM sẽ giải đáp cụ thể vấn đề này.
chứng bệnh ung thư có lây nhiễm không?
chứng bệnh ung thư không lây nhiễm nhiễm do các tế bào ung thư từ người mắc phải ung thư không thể sống trong cơ thể người khỏe mạnh không tương tự. Hệ miễn dịch sẽ tìm và tiêu diệt các tế bào lạ, gồm cả tế bào ung thư từ người không tương tự. (1)
Ung thư không thể lây nhiễm theo bất kỳ cách nào sau đây:
- Hôn hoặc trao đổi nước bọt, ví dụ như dùng chung vật dụng hoặc bàn chải đánh răng
- Quan hệ tình dục
- Tiếp xúc với máu của người mắc phải ung thư
- Chạm vào da của người mắc phải ung thư da
- Dùng chung bồn vệ sinh với người mắc phải ung thư
- Hít thở chung bầu không khí với người mắc phải ung thư
1. Ung thư có thể lây nhiễm qua đường ăn uống không?
Ung thư không thể lây nhiễm qua đường ăn uống.
2. Ung thư có thể lây nhiễm qua đường máu không?
Ung thư không thể lây nhiễm qua đường máu.
3. Ung thư có lây nhiễm qua đường hô hấp không?
Ung thư không thể lây nhiễm qua đường hô hấp.
Ung thư lây nhiễm qua đường nào?
Ung thư lây nhiễm qua đường ghép tạng, đây là trường hợp duy nhất mà ung thư có thể lây nhiễm từ người này sang người không tương tự. Người nhận cơ quan hoặc mô từ người hiến tặng từng mắc phải ung thư trước đó có thể tăng nguy cơ tiến triển ung thư sự liên quan tới ghép tạng trong tương lai.
Tuy nhiên, theo Viện Ung Thư Quốc Gia (National Cancer Institute – NCI), nguy cơ này rất thấp, chỉ trong vòng 2 trường hợp tiến triển ung thư trên tổng số 10.000 ca cấy ghép nội tạng. các chuyên gia cũng tránh sử dụng các cơ quan hoặc mô từ những người hiến tặng có tiền sử ung thư. (2)
Các yếu tố nguy cơ gây nên ung thư
Có những nguy cơ gây nên ung thư gây nên nhầm lẫn trong vấn đề ung thư có lây nhiễm nhiễm không, cụ thể:
1. Nhiễm trùng thực hiện tăng nguy cơ ung thư
Mặc dù mình ung thư không lây nhiễm nhiễm song những virus, vi khuẩn và ký sinh trùng có thể là nguyên nhân tiến triển của những loại ung thư.
2. Ung thư do di truyền
Mặc dù ung thư có tỉ lệ xảy ra cao hơn ở những gia đình song không đồng nghĩa với việc các thành viên trong gia đình từng lây nhiễm ung thư cho nhau. Nguyên nhân thực sự tới từ:
- Các thành viên trong gia đình có mang gen đột biến, thực hiện tăng nguy cơ mắc chứng bệnh ung thư sự liên quan tới di truyền.
- Các thành viên trong cùng một gia đình thường có thói quen sống, chế độ ăn, cách sinh hoạt tương tự nhau hoặc cùng tiếp xúc với tác nhân gây nên ung thư.
- lây nhiễm ung thư trong quá trình cấy ghép nội tạng
- Trong số rất ít trường hợp, các tế bào ung thư trong cơ quan của người hiến tạng tiến triển thành ung thư ở người nhận. Những trường hợp như vậy rất hiếm khi xảy ra do hệ thống miễn dịch của con người có nguy cơ phát hiện ra các tế bào không phải của cơ thể và phá hủy chúng. Tuy nhiên, những người ghép tạng phải dùng các thuốc ức chế miễn dịch nhằm thực hiện suy yếu hệ thống miễn dịch, để cơ thể không thâm nhập và phá hủy cơ quan cấy ghép. Những người hiến tạng nên sàng lọc ung thư để suy giảm nguy cơ này.
- Ung thư khi mang thai
- Phụ nữ mắc phải ung thư khi mang thai hiếm khi tác động tới em bé. Tuy nhiên, có những trường hợp hy hữu, các tế bào ung thư có thể lây nhiễm lan từ mẹ sang nhau thai, song toàn bộ các tế bào ung thư không thể tác động tới thai nhi.
- Những yếu tố trên từng phần nào trả lời cho vấn đề ung thư có lây nhiễm nhiễm không, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp không nên tránh xa người thân mắc phải ung thư. Việc xa lánh thực hiện người mắc phải ung thư cảm xuất hiện mắc phải cô lập và cô đơn. Ung thư không lây nhiễm nhiễm, đừng ngại tiếp cận với người mắc phải ung thư bởi họ cần phải được thăm hỏi và chăm sóc.
Cách phòng ngừa ung thư
đi kèm với vấn đề “ung thư có lây nhiễm không?”, bạn cũng cần phải quan tâm tới thói quen sống và thói quen ăn uống để ngừa ung thư, cụ thể: (3)
1. Không sử dụng thuốc lá
Thói quen hút thuốc trong thời gian dài thực hiện tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư: ung thư phổi, miệng, họng, thanh quản, tuyến tụy, bọng đái, cổ tử cung và thận. Ngay cả khi hút thuốc thụ động cũng thực hiện tăng nguy cơ mắc các chứng bệnh ung thư này.
2. chế độ dinh dưỡng lành mạnh
chế độ dinh dưỡng lành mạnh không thể giữ gìn ngăn ngừa ung thư hoàn toàn song có thể thực hiện suy giảm nguy cơ mắc chứng bệnh, cụ thể:
- Ăn bổ sung nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và đậu, hạn chế đường tinh luyện và dưỡng chất béo có nguồn gốc động vật.
- Uống rượu, bia ở tình trạng vừa phải bởi thức uống này thực hiện tăng nguy cơ mắc các loại ung thư như: ung thư thực quản, bọng đái, phổi và gan.
- Hạn chế ăn thịt nấu sẵn như: xúc xích, thịt muối, hun khói, thực hiện tăng nguy cơ mắc những loại ung thư đường tiêu hoá.
- Ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải gồm: dầu ô liu nguyên dưỡng chất và các loại ngũ cốc nguyên hạt… giúp cho suy giảm nguy cơ ung thư vú. Chế độ ăn này chủ yếu gồm các thực phẩm có nguồn gốc thực vật như: trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và các loại hạt. Những người theo chế độ ăn Địa Trung Hải lựa chọn dưỡng chất béo lành mạnh, dùng dầu ô liu thay thế vì bơ, cá thay thế vì thịt đỏ, hạn chế các thực phẩm nấu sẵn.
3. giữ cân nặng phù hợp và vận động thể lực
Cân nặng phù hợp phối hợp vận động thể lực thường xuyên giúp cho suy giảm nguy cơ mắc những loại ung thư và các chứng bệnh lý mạn tính không tương tự.
4. giữ an toàn cơ thể khỏi ánh nắng mặt trời
Ung thư da là một trong những loại ung thư thường gặp nhất, có thể phòng ngừa bằng những cách sau:
- Tránh ánh nắng mặt trời lúc giữa trưa, từ 10 giờ sáng – 4 giờ chiều, lúc này tia nắng mặt trời ở ngưỡng nguy hiểm cho da.
- Thoa kem chống nắng phổ rộng ngay cả trong những ngày nhiều mây. Thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc thường xuyên hơn sau khi bơi hoặc toát mồ hôi.
5. Tiêm vaccin
Tiêm vaccin ngăn ngừa những virus, giữ an toàn cơ thể trước các tác nhân gây nên ung thư, cụ thể:
- Virus viêm gan B, C có thể thực hiện tăng nguy cơ tiến triển ung thư gan. Người trưởng thành có nguy cơ cao mắc phải viêm gan B, C khi quan hệ tình dục không lành mạnh, lây nhiễm nhiễm qua đường máu và đường từ mẹ sang con.
- Papillomavirus (HPV) là loại virus lây nhiễm truyền qua đường tình dục, có thể dẫn tới ung thư cổ tử cung, các chứng bệnh ung thư cơ quan sinh dục cũng như ung thư tế bào vảy ở đầu và cổ. Vaccin ngừa HPV được khuyến cáo cho bé gái và bé trai từ 11-12 tuổi. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) gần đây từng phê duyệt việc sử dụng vaccin Gardasil 9 cho nam và nữ từ 9-45 tuổi.
6. Tránh các hành vi thực hiện tăng nguy cơ ung thư
- Những người nhiễm HIV/AIDS có nguy cơ mắc những chứng bệnh ung thư cao hơn như: Sarcoma Kaposi, ung thư cổ tử cung, Lymphoma không Hodgkin. Virus HPV thường sự liên quan tới ung thư cổ tử cung, thực hiện tăng nguy cơ ung thư hậu môn, dương vật, âm hộ, bộ phận sinh dục nữ và ung thư hầu miệng.
- Tiêm chích bằng kim tiêm dùng chung có nguy cơ mắc HIV, viêm gan B và viêm gan C.
7. kiểm tra sức khỏe định kỳ
Thường xuyên sàng lọc ung thư, ví dụ như: ung thư đại trực tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư vú, ung thư phổi… để tăng môi trường phát hiện ung thư ở thời kỳ sớm. Từ đó tăng nguy cơ điều trị khỏi.
đi kèm với việc ung thư có lây nhiễm không, mỗi người cần phải có chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi phù hợp và kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm. Nhờ đó phát hiện sớm các vấn đề của cơ thể và điều trị sớm.
Khoa Ung bướu, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM được định hướng tiến triển theo tiêu chuẩn quốc tế với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tin cậy, lấy mô hình điều trị cá thể hóa và đa mô thức trong điều trị ung thư.
Khoa Ung bướu đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế về điều trị toàn diện phối hợp dịch vụ điều trị, chăm sóc người chứng bệnh chuyên nghiệp. Khoa trở thành một trong những trung tâm trị trị ung thư hàng đầu ở TP.HCM và các khu vực lân cận, nhờ đó suy giảm bớt áp lực điều trị cho các trung tâm y tế công lập trên địa bàn thành phố.
Khoa Ung bướu, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM sở hữu máy móc, thiết mắc phải tối tân, hệ thống bác sĩ, điều dưỡng nhiều kinh nghiệm, hỗ trợ và chăm sóc chu đáo cho từng người chứng bệnh. Khoa ung bướu luôn cập nhật sớm các quy trình điều trị tương đương theo tiêu chuẩn thế giới, nhờ đó nâng cao tin cậy kiểm tra trị chứng bệnh cho người chứng bệnh ung thư trong nước và người chứng bệnh trở về từ các trung tâm y tế nước ngoài.
Khoa Ung bướu có những tác dụng và nhiệm vụ sau:
- Hướng dẫn, tư vấn tầm soát để phát hiện và điều trị sớm ung thư ác tính trong cộng đồng.
- Tối ưu các dịch vụ kiểm tra trị chứng bệnh với dịch vụ phù hợp, đa kiểu, đáp ứng nhu cầu người chứng bệnh.
- Chẩn đoán và điều trị các chứng bệnh ung bướu (lành tính cũng như ác tính).
- Tổ chức tiếp nhận, kiểm tra, cấp cứu, sàng lọc, phát hiện, điều trị và quản lý người chứng bệnh ung thư từ các địa chỉ y tế trong và ngoài nước chuyển sang.
- Phối hợp với các khoa không tương tự (Ngoại, Chẩn đoán hình ảnh, Sản…), các chuyên khoa không tương tự (Xạ trị, Phẫu trị…) để lập kế hoạch điều trị đa mô thức, toàn diện cho người chứng bệnh ung thư; cập nhật cũng như ứng dụng các tiến bộ sinh học phân tử nhằm xây dựng chiến lược cá thể hóa trong điều trị; từ đó tăng lên và quá lâu sự sống cho người chứng bệnh.
- Điều trị và chăm sóc suy giảm nhẹ các triệu chứng của người chứng bệnh ung thư thời kỳ cuối, những trường hợp từng vượt quá nguy cơ điều trị bằng tiểu phẫu, xạ trị, hóa dưỡng chất.
- Sử dụng thuốc trúng đích, thực hiện tiêm truyền hóa dưỡng chất, thuốc miễn dịch để điều trị chứng bệnh ung thư.
- Tham gia nhiều nghiên cứu khoa học cũng như ứng dụng những tiến bộ khoa học nhằm phục vụ phòng chứng bệnh, kiểm tra trị chứng bệnh, phục hồi tác dụng trong phòng, chống ung thư.
Trong tương lai, khoa Ung bướu, trung tâm y tế Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM hướng tới mục tiêu:
- Xây dựng và hoàn thiện quy trình điều trị.
- Hoàn thiện hệ thống hỗ trợ thông tin cho người chứng bệnh.
- Từng bước triển khai các dịch vụ kiểm tra trị chứng bệnh đa kiểu, phù hợp để đáp ứng nhu cầu của người chứng bệnh.
- Cập nhật, học hỏi và ứng dụng các thông tin, thông tin mới.
- Không ngừng đào tạo cả trong và ngoài nước nhằm nâng cao tin cậy kiểm tra trị chứng bệnh với nhu cầu ngày một tăng, luôn tạo được lòng tin và giữ sự thỏa mãn của người chứng bệnh.
HỆ THỐNG trung tâm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Bài viết từng giải đáp chi tiết vấn đề ung thư có lây nhiễm không, trường hợp duy nhất mà ung thư có thể lây nhiễm từ người này sang người không tương tự là cấy ghép nội tạng hoặc mô. Vì vậy, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp không nên tránh xa người thân mắc phải ung thư. Tuy không lây nhiễm nhiễm song ung thư vẫn là căn chứng bệnh nguy hiểm, bạn nên phòng ngừa bằng cách tầm soát thường xuyên, ăn uống lành mạnh phối hợp với sinh hoạt và nghỉ ngơi phù hợp.
