Ung thư hắc tố da sống được bao lâu là thắc mắc chung của nhiều người chứng bệnh và gia đình khi nhận chẩn đoán mắc ung thư hắc tố. Ung thư hắc tố có nguy cơ tiến triển nhanh và di căn xa tới bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể. Tuy nhiên, đây là chứng bệnh vẫn có thể được trị khỏi nếu phát hiện sớm.
Hiểu về cách tính tỷ lệ sống còn sau 5 năm ung thư
Một trong những thắc mắc thường gặp nhất mà người chứng bệnh ung thư thường đặt ra cho bác sĩ điều trị là “Tôi còn sống được bao lâu nữa?”. Để trả lời được thắc mắc này cho người chứng bệnh, bác sĩ điều trị sẽ dựa vào những số liệu thống kê.
Số liệu thống kê là những con số mô tả xu hướng của một sự kiện khi đo, đếm, tính toán trên những số lượng lớn người chứng bệnh (ví dụ như tỷ lệ tử vong, thời gian sống mà chứng bệnh không tiến triển, thời gian sống không chứng bệnh = thời điểm từ khi điều trị lui chứng bệnh hoàn toàn tới khi chứng bệnh tái phát…).
Thống kê thời gian sống của chứng bệnh ung thư thường dựa trên những yếu tố điển hình như loại ung thư, thời kỳ ung thư được phát hiện, tuổi tác của người chứng bệnh, thời điểm đo lường (như thời gian sống 1 năm, 2 năm, 3 năm, 4 năm, 5 năm…). Tùy vào loại ung thư, thời kỳ ung thư, người ta sẽ đặt ra các giới hạn thời gian sống phù hợp để đo lường và thống kê lại nhằm đưa ra những con số mô tả xu hướng tử vong của chứng bệnh là thấp thường hay cao, dài thường hay ngắn…
Thời gian sống là một trong những yếu tố của tiên số lượng chứng bệnh. Tiên số lượng chứng bệnh phụ thuộc vào loại chứng bệnh, thời kỳ chứng bệnh, tình trạng đáp ứng điều trị, nguy cơ khôi phục sau điều trị…. chứng bệnh có tiên số lượng xấu nghĩa là nguy cơ khôi phục sức khỏe của người chứng bệnh thấp, tỷ lệ tử vong cao và ngược lại. Tỷ lệ sống là tỷ lệ phần trăm số người chứng bệnh còn sống sau một thời điểm nhất định. Tỷ lệ sống có thể đo lường bất kỳ thời điểm dài thường hay ngắn (1 năm, 5 năm thường hay 10 năm…). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thường sử dụng mốc 5 năm nhất để đo lường tỷ lệ sống cho người chứng bệnh ung thư. Tỷ lệ sống 5 năm tức là phần trăm người chứng bệnh còn sống sót sau 5 năm nói từ thời điểm có chẩn đoán ung thư. Tỷ lệ này không gồm những người chứng bệnh tử vong vì nguyên nhân không không khác không phải sự liên quan chứng bệnh ung thư.
Ví dụ:
- Tỷ lệ sống 5 năm với người chứng bệnh ung thư cổ tử cung là 66%, nghĩa là cứ 100 người chứng bệnh có chẩn đoán ung thư cổ tử cung thì sau 5 năm có khoảng tầm 66 người chứng bệnh vẫn còn sống.
- Tỷ lệ sống 5 năm với người chứng bệnh ung thư cổ tử cung thời kỳ sớm là 92%, nghĩa là cứ 100 người chứng bệnh có chẩn đoán ung thư cổ tử cung thời kỳ sớm thì sau 5 năm có khoảng tầm 92 người chứng bệnh vẫn còn sống.
các chuyên gia thường sử dụng tỷ lệ sống 5 năm để phản hồi và so sánh các lựa lựa chọn điều trị. Họ coi tỷ lệ sống là một dấu hiệu tốt cho những điều sau:
- Ung thư có đáp ứng với quy trình điều trị thường hay không;
- Liệu việc điều trị có giúp cho quá lâu tuổi thọ của người chứng bệnh thường hay không.
Tại Hoa Kỳ, chương trình có tên gọi Giám sát, dịch tễ học và kết cục cuối cùng (SEER – Surveillance, Epidemiology, and End Results) là một trong những nguồn thông tin về thống kê chứng bệnh ung thư đáng tin cậy nhất. Chương trình này thu thập thông tin, xử lý và mang lại các số liệu thống kê về chứng bệnh ung thư nhằm góp phần trong việc nỗ lực tiến hành giảm sút gánh nặng chứng bệnh tật cho công dân Mỹ. SEER được bảo trợ bởi Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI – National Cancer Institute). (1)
Ung thư hắc tố sống được bao lâu?
Theo số liệu thống kê của Ủy ban Liên hợp về Ung thư Hoa Kỳ (AJCC – American Joint Committee on Cancer) năm 2009, tiên số lượng của ung thư hắc tố da tại chỗ với bề dày u bướu < 1mm nhìn chung rất khả quan, tỷ lệ sống 5 năm là trên 90%. Với u bướu > 1mm, tỷ lệ sống 5 năm dao động từ 50-90% tùy thuộc độ dày, loét da và tỷ lệ phân chia tế bào của u bướu ác tính. Khi u bướu từng di căn hạch vùng, tỷ lệ sống 5 năm sẽ giảm sút một nửa, dao động từ 20-70%, tùy thuộc vào tình trạng và gánh nặng của hạch di căn. Tỷ lệ sống 5 năm của ung thư hắc tố da từng di căn xa là khoảng tầm 10%. Tuy nhiên, hiện nay từng có thêm nhiều liệu pháp điều trị toàn thân cho ung thư hắc tố da thời kỳ tiến xa giúp cho quá lâu thêm thời gian sống và nâng cao uy tín cuộc sống cho người chứng bệnh. (2)
Nhìn chung, tiên số lượng sống với người chứng bệnh ung thư hắc tố da tương đối khả quan nếu được phát hiện và can thiệp điều trị ngay từ thời kỳ sớm. Thực tế, nhiều người chứng bệnh ung thư vẫn có thể sống hơn thời gian dự đoán 5 năm, thậm chí trên 10 năm. Tỷ lệ sống sau điều trị ung thư hắc tố da còn phụ thuộc vào các yếu tố không không khác. Do đó, với bận tâm “Ung thư hắc tố da sống được bao lâu?”, người chứng bệnh chỉ nên xem các số liệu đề cập trên là một yếu tố tham khảo; và nên tham vấn trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa điều trị.
Các yếu tố nào tác động tới tỷ lệ sống sót của người chứng bệnh ung thư hắc tố?
Ung thư hắc tố sống được bao lâu? Tiên số lượng sống của người chứng bệnh ung thư hắc tố tương đối khả quan nếu phát hiện và can thiệp điều trị vào thời kỳ sớm. Các yếu tố tác động tới tiên số lượng người chứng bệnh ung thư hắc tố sống được bao lâu gồm: (3)
- thời kỳ u bướu: Gần 100% người chứng bệnh có thể sống qua 5 năm nếu phát hiện ung thư sắc tố thời kỳ sớm và can thiệp điều trị triệt để sớm. Tuy nhiên, nếu ung thư di căn tới các cơ quan xa như não, xương, tỷ lệ sống thêm 5 năm trở lên với người chứng bệnh ung thư hắc tố giảm sút xuống dưới 25%.
- Thể trạng, sức khỏe tổng quát của người chứng bệnh: Người chứng bệnh càng khỏe, ít chứng bệnh nền càng có nhiều môi trường tham gia các phương pháp điều trị nên thiết, tối ưu tốt nhất. Ngoài ra những người có hệ miễn dịch suy giảm sút như mắc hội chứng suy giảm sút miễn dịch HIV, người sau cấy ghép tạng… có nguy cơ tử vong cao hơn so với người không.
Chế độ dinh dưỡng cho người chứng bệnh ung thư hắc tố
Trong quá trình điều trị ung thư hắc tố da, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng với tốt nhất điều trị. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp cho người chứng bệnh cảm xuất hiện tốt hơn, giữ thể trạng khỏe mạnh và tăng tốc độ phục hồi. (4)
những lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người chứng bệnh điều trị ung thư sắc tố như:
- giữ cân nặng ổn định: Người chứng bệnh nên tránh tăng cân hoặc giảm sút cân quá nhiều trong suốt quá trình điều trị. với người chứng bệnh đang điều trị triệt căn u bướu ác tính, phương pháp ăn kiêng không được khuyến nghị. giảm sút cân có thể tác động tới nguy cơ ngăn chặn nhiễm trùng cơ thể.
- Chia nhỏ bữa ăn: Người chứng bệnh có thể chia thành 6-8 bữa ăn hàng ngày để giữ gìn mang lại đủ calo, protein và các dinh dưỡng dinh dưỡng thiết yếu không không khác. Các bữa ăn nhỏ trong ngày giúp cho tăng lên các tác dụng phụ như biếng ăn, buồn nôn của người chứng bệnh trong quá trình hóa trị, xạ trị…
- Sử dụng các thực phẩm giàu protein: Protein có tác dụng sửa trị tế bào và mô, thúc đẩy hệ thống miễn dịch phục hồi sau khi chứng bệnh. Các protein nạc tốt gồm: thịt gà, cá, trứng và các sản phẩm tiến hành từ sữa, các loại hạt và đậu, thực phẩm tiến hành từ đậu nành,…
- Các loại ngũ cốc nguyên hạt: Nguồn ngũ cốc này giúp cho mang lại carbohydrate và dinh dưỡng xơ tốt, giữ năng số lượng cho cơ thể. Bạn có thể bổ sung các loại hạt ngũ cốc nguyên hạt như cháo bột yến mạch, bánh mì nguyên cám, gạo lứt, mì ống…
- Tăng cường rau xanh và trái cây tươi: Đây là những loại thực phẩm mang lại dinh dưỡng chống oxy hóa, giúp cho cơ thể chống tại các tế bào ung thư.
- Sử dụng nguồn dinh dưỡng béo lành mạnh: Bạn nên tránh các thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ, thay thế vào đó là luộc hoặc quay, nướng. Các dinh dưỡng béo lành mạnh gồm dầu olive, bơ, dầu đậu nành…
- Hạn chế đường bổ sung, đồ ngọt: Các loại thực phẩm chứa nhiều đường ít mang lại giá trị dinh dưỡng, chiếm chỗ của các thực phẩm tốt với cơ thể.
- Uống đủ nước: Người chứng bệnh nên giữ mang lại nước cho cơ thể từ 2-2,5 lít mỗi ngày. Bạn không nên sử dụng các loại đồ uống chứa cafein hoặc nước ngọt.
- Tránh sử dụng rượu, bia: Rượu, bia và những đồ uống có cồn có thể tiến hành mất nước cũng như vận động của hệ thống miễn dịch.
Ung thư hắc tố da được chẩn đoán như thế nào?
Phát hiện sớm ung thư hắc tố quyết định tới tỷ lệ điều trị thành quả. Tuy nhiên toàn bộ các trường tiến hành thăm xét nghiệm khi chứng bệnh ở thời kỳ tiến triển. Phần nào tác động tới kết quả điều trị cuối cùng.
Nếu trên da xuất hiện các vết thất thường hoặc nốt ruồi thay đổi, nên nhanh chóng tới địa điểm y tế để được kiểm tra sàng lọc.
Sau khi hỏi về chứng bệnh sử, tiền căn hàng đầu mình, tiền căn gia đình và kiểm tra tổng quát sức khỏe của người chứng bệnh, nếu có nghi ngờ người chứng bệnh có thể mắc ung thư hắc tố da, bác sĩ sẽ chỉ định những xét nghiệm nên thiết:
- Sinh thiết da: Thủ thuật này tương đối đơn giản, được uống thường gặp trong việc chẩn đoán các rối loạn về da, nhất là ung thư da. Bác sĩ sẽ lấy một mẫu da để đem đi xét nghiệm tế bào học. Tùy vào tính dinh dưỡng của tổn thương (vị trí, kích thước, bề dày, bề mặt…), bác sĩ sẽ lựa lựa chọn phương pháp sinh thiết không không khác nhau, người chứng bệnh có thể sẽ được gây ra tê tại chỗ.
-
- Sinh thiết eclipse: Kỹ thuật này cắt tổn thương nghi ngờ theo hình thoi thường hay hình bầu dục. Vết cắt này sẽ gồm cả phần da nhìn có vẻ thường thì bên ngoài viền của tổn thương (phần da nhìn có thể thường thì này còn được gọi là diện cắt).
- Sinh thiết bấm: Bác sĩ sử dụng một thiết mắc phải cầm tay đặc biệt bấm một lỗ nhỏ thông qua các lớp trên cùng của da để lấy một mẫu mô nên sinh thiết. đôi lúc, bác sĩ sẽ nên lấy nhiều hơn một mẫu mô với các tổn thương lớn mà không thể mổ cắt trọn sinh thiết.
- Sinh thiết cạo: Sinh thiết cạo có thể là cạo nông hoặc cạo sâu. với các tổn thương da nghi ngờ là ung thư nên được sinh thiết cạo sâu lấy cả phần thượng bì và một phần trung bì.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT): Nếu nghi ngờ ung thư hắc tố da từng di căn xa nên chụp cắt lớp vi tính CT tầm soát toàn thân giúp cho tìm các vị trí mắc phải tác động.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Kỹ thuật này còn gọi là chụp MRI (Magnetic Resonance Imaging), là sử dụng từ trường mạnh, sóng vô tuyến và máy tính để phác họa hình ảnh chi tiết bên trong cơ thể; đặc biệt hữu ích trong việc tìm hiểu mô mềm và hệ thần kinh. MRI giúp cho phản hồi chuẩn xác và khách quan về tình trạng xâm lấn của u bướu vào mô mềm xung quanh.
- Chụp PET-CT: Phương pháp này nhằm phản hồi di căn hạch bạch huyết và các cơ quan không không khác của cơ thể (cách xa vị trí da có chứa u bướu ác tính trước tiên) trong trường hợp khó khăn xác định trên các xét nghiệm hình ảnh như CT thường hay MRI.
- Xét nghiệm máu: Chỉ định này nhằm đo nồng độ Lactate Dehydrogenase (viết tắt là LDH, là một protein được tìm xuất hiện trong toàn bộ các tế bào). LDH tăng cao gợi ý u bướu có thể từng lan ra các vị trí không không khác trong cơ thể. Tuy nhiên LDH có độ đặc hiệu thấp, nghĩa là chứng bệnh từng di căn xa tuy nhiên LDH không tăng, hoặc LDH tăng tuy nhiên chứng bệnh chưa di căn xa. Các xét nghiệm không không khác giúp cho phản hồi tổng quát cho người chứng bệnh trước khi điều trị gồm công thức máu, đông máu toàn bộ, công dụng gan, thận, điện giải đồ…
Để đặt lịch xét nghiệm, tầm soát và điều trị ung thư hắc tố da tại BVĐK Hưng Thịnh, bạn có thể liên hệ qua thông tin sau:
HỆ THỐNG địa điểm y tế ĐA KHOA Hưng Thịnh
Với thắc mắc ung thư hắc tố sống được bao lâu, dữ liệu từ các thống kê cho xuất hiện ung thư hắc tố da có thể điều trị triệt căn, tiên số lượng sống có thể lên tới gần 100% với trường hợp người chứng bệnh phát hiện và can thiệp điều trị sớm. Do đó tầm soát và sàng lọc ung thư hắc tố da được khuyến nghị với các thành phần nguy cơ cao.
