Trong xã hội tiên tiến, cuộc sống của con người ngày càng bận rộn, ít có thời gian chăm sóc sức khỏe mình. chế độ sinh hoạt, sinh hoạt không lành mạnh từng dẫn tới nhiều căn căn bệnh nguy hiểm tới tính mạng, trong số đó có ung thư trực tràng. Mặc dù vậy, nếu được tầm soát và phát hiện sớm ung thư trực tràng, người mắc căn bệnh vẫn có thể điều trị khỏi căn bệnh. Vậy ung thư trực tràng có nguy hiểm không? tác động tới sức khỏe ra sao? Bạn đọc hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Ung thư trực tràng là sao?
Trực tràng dài tầm 12cm, là phần cuối cùng của ruột già và dẫn tới hậu môn, được xem là “cửa sau” thông qua ra bên ngoài cơ thể. dinh dưỡng thải đường tiêu hóa được lưu trữ trong trực tràng cho tới khi được đào thải ra khỏi cơ thể thông qua hậu môn. Trực tràng được chia thành 3 phần: trên, giữa, dưới.
Thành trực tràng được cấu trúc từ nhiều lớp mô, lớp trong cùng tiếp xúc với phân được gọi là lớp niêm mạc. Ung thư trực tràng xảy ra khi các tế bào không thông thường tại trực tràng tiến triển vượt ngoài nguy cơ kiểm soát. tất cả ung thư đại trực tràng đều xuất phát từ các tổn thương của lớp niêm mạc trực tràng, được gọi là polyp. Mặc dù vậy, phần lớn các polyp lại lành tính, không tiến triển thành ung thư.
Ung thư trực tràng có nguy hiểm không?
Theo Globocan 2020 (địa điểm dữ liệu ung thư của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế), ung thư trực tràng nằm trong nhóm 10 căn bệnh ung thư thường thấy và gây ra tử vong nhiều nhất trên thế giới. Tại Việt Nam, hàng năm có trên 9.000 trường hợp ung thư trực tràng mới phát hiện và gần 5.000 trường hợp tử vong mối liên quan tới ung thư trực tràng. (1)
Những số liệu trên cho xuất hiện ung thư trực tràng là một trong số những ung thư nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, nếu như được tầm soát và phát hiện sớm thì người mắc căn bệnh vẫn có thể điều trị khỏi căn bệnh. Vì vậy, những người có nguy cơ mắc ung thư trực tràng nên có kế hoạch tầm soát ung thư nhằm phát hiện căn bệnh ở thời kỳ sớm, tăng tốt nhất điều trị.
tác động của ung thư trực tràng tới sức khỏe như thế nào?
căn bệnh ung thư trực tràng nguy hiểm không? Ung thư trực tràng gây ra nhiều triệu chứng không dễ chịu tác động tới sức khỏe người mắc căn bệnh, tình trạng dấu hiệu triệu chứng của mỗi người mắc căn bệnh có thể không không khác biệt mặc dù cùng thời kỳ căn bệnh.
u bướu trực tràng thực hiện cho người mắc căn bệnh có các dấu hiệu không thông thường của hệ tiêu hóa như: táo bón, tiêu phân nhỏ dẹt, tiêu ra máu, cảm giác tiêu chưa hết phân, mót rặn. Nếu không được phát hiện và điều trị, ung thư trực tràng sẽ tiến triển và xâm lấn các cấu trúc xung quanh trực tràng (ruột non, bọng đái, bộ phận sinh dục nữ…), gây ra ra các hệ lụy nghiêm trọng hơn như tắc ruột, thủng ruột, tiểu máu, rò bọng đái – trực tràng, rò bộ phận sinh dục nữ…
tới thời kỳ muộn hơn, ung thư sẽ di căn tới các hạch bạch huyết lân cận hoặc di căn xa tới các cơ quan không không khác. Tùy thuộc vào tình trạng và vị trí di căn, người mắc căn bệnh sẽ có dấu hiệu những triệu chứng không không khác nhau.
- Di căn hạch: hạch bạch huyết là một phần trong hệ thống miễn dịch của cơ thể, có hình bầu dục và xuất hiện ở nhiều vị trí trong cơ thể như cổ, nách, bẹn… Tế bào ung thư có thể di căn tới các hạch lân cận trực tràng (còn gọi là hạch vùng) hoặc di căn tới các hạch không phải hạch vùng (di căn xa). Hạch thượng đòn trái (vùng cổ) là một trong những vị trí di căn xa thường gặp của ung thư trực tràng, người mắc căn bệnh có thể quan sát xuất hiện hoặc sờ chạm được hạch cổ. Trong những trường hợp, hạch di căn có thể đè nén, xâm lấn các cấu trúc lân cận gây ra các triệu chứng đau đớn tức tại vị trí đè nén, hoặc gây ra ra các triệu chứng tắc nghẽn (ví dụ: tắc nghẽn đường tiểu do hạch ổ bụng đè nén niệu quản, có thể dẫn tới thận yếu…).
- Di căn gan: đau đớn bụng vùng hạ sườn phải, vàng da, báng bụng (bụng căng to do xuất hiện dịch màng bụng).
- Di căn phúc mạc: phúc mạc (màng bụng) là cấu trúc che phủ toàn bộ bề mặt trong của thành bụng và ôm trọn các cơ quan trong ổ bụng. Ung thư trực tràng di căn phúc mạc có thể gây ra đau đớn bụng, chướng bụng. Một tỷ lệ diễn tiến xấu có thể gây ra tắc ruột.
- Di căn phổi: không dễ dàng thở, đau đớn ngực, ho khan, tràn dịch màng phổi.
- Di căn xương: đau đớn tức xương tại các vị trí di căn, tăng canxi máu, gãy xương, đè nén tủy sống.
- Di căn não: đau đớn đầu, nôn ói, rối loạn tri giác.
Ngoài các triệu chứng do u bướu trực tràng và các tổn thương di căn gây ra ra, người mắc căn bệnh cũng có thể gặp các triệu chứng toàn thân của ung thư như chán ăn, ăn uống kém, sụt cân, suy mòn…
Ung thư trực tràng sống được bao lâu?
Ung thư trực tràng có tiên số lượng sống tương đối tốt nếu người mắc căn bệnh phát hiện và điều trị căn bệnh ở thời kỳ sớm. Theo số liệu từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ từ năm 2012 tới 2018, tiên số lượng sống sau 5 năm của người mắc căn bệnh ung thư trực tràng như sau: (2)
| thời kỳ khu trú (chưa xâm lấn cấu trúc xung quanh, chưa di căn) | 90% |
| thời kỳ tiến triển tại vùng (xâm lấn cấu trúc xung quanh, di căn hạch vùng nhưng mà chưa di căn xa) | 74% |
| thời kỳ di căn xa | 18% |
Các số liệu thống kê trên lấy cho thời kỳ căn bệnh ung thư khi mới được chẩn đoán. Các số liệu này không phù hợp để nhận xét tiên số lượng khi ung thư tiếp tục tiến triển, di căn hoặc tái phát.
Ngoài thời kỳ căn bệnh, tiên số lượng sống của người mắc căn bệnh ung thư trực tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố không không khác như: loại giải phẫu căn bệnh, đặc tính sinh học của u bướu, nguy cơ đáp ứng và dung nạp với các liệu pháp điều trị, thể trạng người mắc căn bệnh, các căn bệnh lý đi kèm…
Tìm hiểu thêm: Ung thư trực tràng sống được bao lâu? Tiên số lượng từng thời kỳ căn bệnh.
cần phải lưu ý rằng, y học đang có những bước tiến mới trong điều trị ung thư, nâng cao tốt nhất điều trị căn bệnh. Tiên số lượng sống của người mắc căn bệnh trong thời điểm hiện tại có thể từng tăng lên nhiều so với những dữ liệu được ghi nhận trước đây. Vì vậy, người mắc căn bệnh cần phải giữ tinh thần tích cực, lạc quan, tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ nhằm đạt tốt nhất điều trị tốt nhất.
Cách phòng ngừa ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng có nguy hiểm không? Thói quen ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh của cuộc sống tiên tiến thực hiện tăng nguy cơ mắc các căn bệnh ung thư, trong số đó có ung thư trực tràng. những quy tắc trong thói quen sống, chế độ dinh dưỡng cần phải được lấy để thực hiện giảm sút nguy cơ ung thư trực tràng và ung thư nói chung. Các quy tắc đó gồm:
- Ăn uống điều độ, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao thể thao, giữ cân nặng phù hợp với thể trạng;
- Hạn chế ăn các thực phẩm muối chua, lên men, món ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, nấu sẵn;
- Ăn nhiều rau củ quả xanh, trái cây tươi;
- Không sử dụng rượu bia, hút thuốc lá hoặc các dinh dưỡng kích thích.
Tầm soát ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng có nguy hiểm không? Việc tầm soát ung thư trực tràng nên được tiến hành trên những người có yếu tố nguy cơ mắc căn bệnh. Tầm soát ung thư giúp cho có thể phát hiện và loại bỏ các polyp trước khi các tổn thương này tiến triển thành ung thư, đồng thời có thể phát hiện được ung thư ở thời kỳ sớm nhằm nâng cao nguy cơ điều trị khỏi căn bệnh.
Mạng lưới Ung thư Toàn diện Quốc gia Hoa Kỳ (NCCN: National Comprehensive Cancer Network) hướng dẫn phân nhóm nguy cơ tầm soát như sau:
| Nhóm nguy cơ trung bình | Người từ 45 – 75 tuổi, đồng thời không có các yếu tố nguy cơ không không khác. |
| Nhóm tăng nguy cơ ung thư | Những người có tiền căn mình hoặc gia đình mắc các yếu tố nguy cơ như sau:
|
| Nhóm nguy cơ cao | Những người mắc các hội chứng di truyền ung thư như hội chứng Lynch, hội chứng đa polyp. |
Ung thư trực tràng được khuyến cáo tầm soát theo phân nhóm nguy cơ như sau:
- Nhóm nguy cơ ung thư trung bình: tầm soát từ 45 tuổi, tiếp tục giữ tới 75 tuổi nếu sức khỏe cho phép.
- Nhóm tăng nguy cơ ung thư hoặc nhóm nguy cơ cao: chương trình tầm soát sẽ phụ thuộc vào từng yếu tố nguy cơ cụ thể.
Các phương pháp tầm soát ung thư trực tràng được phân thực hiện 2 nhóm hàng đầu:
- Tầm soát bằng hình ảnh:
- Nội soi: được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong tầm soát ung thư trực tràng. Nội soi giúp cho bác sĩ quan sát được các tổn thương không thông thường trong lòng trực tràng, đồng thời có thể sinh thiết hoặc khử các tổn thương nếu cần phải thiết. Bác sĩ thường đề nghị phối hợp nội soi đại tràng cùng nội soi trực tràng, nhằm tránh bỏ sót các tổn thương của đại tràng, do ung thư đại tràng và trực tràng thường có các yếu tố nguy cơ tượng tự nhau.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): còn gọi là nội soi ảo, là phương pháp sử dụng tia X và máy tính để tạo ra hình ảnh của đại trực tràng.
- Tầm soát bằng xét nghiệm phân:
- Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân: được thực hiện bằng cách soi trực tiếp tìm hồng cầu trong phân, hoặc bằng dinh dưỡng chỉ thị màu (Guaiac), hoặc bằng xét nghiệm hóa miễn dịch trong phân (FIT: Fecal Immunochemical Test).
- Xét nghiệm mt-sDNA (multi-target stool DNA) xác định những chỉ dấu sinh hoặc trong phân có mối liên quan tới ung thư đại trực tràng và các u tuyến tiến triển.
cần phải lưu ý rằng, khi các kết quả xét nghiệm phân hoặc CTscan không thông thường, người mắc căn bệnh vẫn cần phải nội soi đại tràng – trực tràng để chẩn đoán xác định.
Phần lớn người mắc căn bệnh tới tầm soát ung thư tại phòng kiểm tra Đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM đều từ lứa tuổi 45 trở lên, đây cũng là lứa tuổi phù hợp để tầm soát ung thư trực tràng. Với hệ thống bác sĩ chuyên khoa nhiều kinh nghiệm cùng trang thiết mắc phải tiên tiến chuẩn quốc tế, khoa Ung bướu – phòng kiểm tra đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM là địa chỉ uy tín, tin cậy, đồng hành cùng người mắc căn bệnh vượt qua “cửa tử”, tìm lại niềm vui, hạnh phúc khi trị khỏi căn căn bệnh mà mình đang mắc phải.
HỆ THỐNG phòng kiểm tra ĐA KHOA Hưng Thịnh
Bài viết về vấn đề “Ung thư trực tràng có nguy hiểm không? tác động tới sức khỏe ra sao?” từ khoa Ung bướu – phòng kiểm tra đa khoa Hưng Thịnh TP.HCM từng đem lại thông tin, thông tin hữu ích giúp cho người đọc có thêm góc nhìn về căn căn bệnh này cũng như có kế hoạch tầm soát để giữ an toàn sức khỏe của mình, giữ thói quen sống lành mạnh, chế độ sinh hoạt khoa học.
