Mẹ tôi mới phát hiện ung thư tuyến giáp thời kỳ 2A, từng tiểu phẫu cắt toàn bộ tuyến giáp. căn bệnh này có di truyền không? (Mỹ Thu, Biên Hòa)
Trả lời:
Theo Tổ chức Ung thư Toàn cầu (Globocan) năm 2020, ung thư tuyến giáp là một trong 10 loại ung thư phổ quát ở Việt Nam, với tầm 5.470 ca mắc mới mỗi năm.
Ung thư tuyến giáp phổ quát nhất trong các loại ung thư hệ nội tiết. Tuyến giáp, nằm ở vùng cổ, trước khí quản, gồm hai thùy phải và trái nối với nhau bởi eo giáp. Cơ quan này tiết hormone giáp, đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa của cơ thể.
Ung thư tuyến giáp khởi đầu từ sự tiến triển không thường thì của các tế bào ác tính trong tuyến giáp. Về mặt mô căn bệnh học, ung thư tuyến giáp được chia thành 4 loại. Ung thư biểu mô thể biệt hóa (ung thư tuyến giáp thể nang, ung thư tuyến giáp thể nhú, thể oncocytic) phổ quát nhất, kế tới là ung thư tuyến giáp thể tủy và ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa, các loại mô căn bệnh học không tương tự như u lympho tuyến giáp, sarcoma tuyến giáp… ít gặp.
Ung thư tuyến giáp loại nhú tương đối phổ quát, thường tình cờ phát hiện đơn lẻ, không mối liên quan yếu tố gia đình. Tuy nhiên, nếu người thân mắc ung thư tuyến giáp loại nhú, nguy cơ ung thư giáp của bạn cao gấp 5-10 lần so với người thường thì và có xu hướng mắc các loại ung thư tuyến giáp thể nặng hơn.
Tuyến giáp có u bướu ác tính có thể gây nên sưng, đau đớn ở cổ. Ảnh minh họa: Freepik
Ung thư tuyến giáp không lây lan qua đường tiếp xúc gần như ôm, hôn, quan hệ tình dục, sinh hoạt chung với người căn bệnh. Hệ miễn dịch có thể nhận diện và xâm nhập các tế bào lạ, nhắc cả tế bào ung thư từ người không tương tự. Do đó, tế bào ung thư từ người căn bệnh không thể sống trong cơ thể của một người khỏe mạnh không tương tự.
Ung thư và các căn bệnh lý về tuyến giáp xảy ra ở phụ nữ cao gấp 4 lần nam giới. căn bệnh có thể xảy ra ở tất cả lứa tuổi, thường gặp ở phụ nữ lứa tuổi 30-50, so với nam giới lứa tuổi 50-70.
Gần đây, với các thiết gặp phải hỗ trợ tiên tiến và chương trình tầm soát căn bệnh tuyến giáp nâng cao ở các khu vực y tế, tỷ lệ người trẻ gồm nam và nữ dưới 40 tuổi mắc ung thư tuyến giáp ngày càng được phát hiện nhiều hơn và can thiệp điều trị phù hợp.
Các yếu tố tiến hành tăng nguy cơ mắc căn bệnh như tiếp xúc với tia bức xạ, tiền sử xạ trị vùng đầu cổ, thừa cân hoặc béo phì, chế độ ăn thiếu hoặc thừa iốt (hàm số lượng iốt thấp tiến hành tăng nguy cơ mắc ung thư giáp loại nang, trong khi ăn nhiều iốt có thể tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp thể nhú).
Nếu trong gia đình có tiền sử người thân mắc ung thư tuyến giáp hoặc ung thư vùng đầu, cổ, bạn cần phải lưu ý theo dõi, kiểm tra sức khỏe định kỳ vì nguy cơ ung thư tuyến giáp của bạn cao hơn người cùng lứa tuổi. Bạn cũng nên tránh các yếu tố có hại cho tuyến giáp như hút thuốc, uống rượu và ăn quá nhiều iốt, tránh môi trường phơi xạ quá nhiều.
Khi kiểm tra sàng lọc ung thư tuyến giáp, bác sĩ kiểm tra lâm sàng, hỏi các yếu tố nguy cơ và tiền sử gia đình. Kiểm tra bằng siêu âm tuyến giáp bằng máy chuyên dụng, phản hồi vị trí, kích thước u bướu, tình trạng xâm lấn của u bướu, tìm hiểu hạch cổ di căn, từ đó lên kế hoạch điều trị phù hợp với từng người căn bệnh.
những phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp như kỹ thuật đốt sóng cao tần nhân giáp lành tính, tiểu phẫu các căn bệnh tuyến giáp không dễ dàng như ung thư giáp kèm vét hạch cổ di căn, bướu giáp thòng trung thất (ở lồng ngực), căn bệnh basedow (một căn bệnh nội tiết).
BS.CKI Trần Quốc Hoài
Khoa Ngoại Tim mạch – Lồng ngực, trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh TP HCM
| Độc giả đặt vấn đề về căn bệnh ung thư tại đây để bác sĩ giải đáp |
