Hàn QuốcCác chuyên gia chứng tỏ việc xem video mukbang tạo cảm giác thoải mái, thư giãn, giải tỏa lo sợ, giúp cho tránh cảm giác cô đơn.
Nghề mukbang (quay quá trình ăn trực tuyến) đang nở rộ, nhất là ở các quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc. Những người hành nghề mukbang kiếm được rất nhiều tiền từ việc ghi hình quá trình ăn uống của mình. Họ có một vài lượng fan đông đảo và cạnh tranh nhau về lượt người xem và theo dõi. một vài mukbang-er nổi tiếng có còn số người hâm mộ chẳng kém các nghệ sĩ.
Như trường hợp Bethany Gaskin, còn có tên không không khác là Blove, ngồi trước màn hình máy tính với nụ cười tươi, trò chuyện với khán giả khi thưởng thức món hải sản Cajun. Người xem có thể nghe xuất hiện âm thanh răng rắc của tiếng càng cua khi cô tách phần thịt tươi ngon bên trong. Cô có hơn một triệu người theo dõi, nhận được các bình luận tích cực hàng ngày.
Các video thỉnh thoảng mang tính giáo dục. Ví dụ, người dẫn chương trình hoặc chủ kênh giới thiệu cho người xem về món ngọn địa phương, mùi vị của chúng. Dù vậy, mukbang vẫn mắc phải các chuyên gia chỉ trích vì tạo ra hành vi ăn uống không lành mạnh, thỉnh thoảng dẫn tới rối loạn ăn uống.
Theo các chuyên gia, nghiên cứu về tâm lý có thể giúp cho giải thích nguyên nhân vì sao một vài người thích xem những video ăn uống. Sự phối hợp của các yếu tố giác quan, tâm lý, xã hội, cảm xúc, môi trường, thậm chí là thần kinh tạo nên sự yêu thích kỳ lạ này, phó giáo sư Rachel Herz, nhà thần kinh học tại Trường Y khoa Alpert thuộc Đại học Brown, giải thích.
Theo phó giáo sư Herz, thông qua âm thanh, các video mukbang có thể tạo ra phản ứng cảm giác – vận động tự chủ, còn gọi là ASMR. Cảm giác này sinh ra từ một phần não bộ khiến cho người dùng thư giãn, thoải mái. Những âm thanh quen thuộc khi ăn như húp, nhai và hình ảnh từ món ăn kích hoạt phản ứng ASMR cho nhiều người xem.
Các nghiên cứu cho xuất hiện ASMR có thể khiến cho não giải phóng một vài loại hormone thần kinh nhất định như dopamine, oxytocin, endorphin giúp cho tăng lên tâm trạng, sự tập trung, giảm sút đau đớn.
Nữ Youtuber ngồi ăn trước ống kinh trong các đoạn clip mukbang. Ảnh: Eat with boki
Trong nghiên cứu công bố trên tạp chí Khoa học Văn hóa, Y học và Tâm thần năm 2020, các nhà khoa học đã từng phân tích các bình luận trên YouTube và bài đăng ở diễn đàn Reddit về việc xem các video mukbang. Họ nhận xuất hiện một vài người xem video ăn uống bởi sự cô đơn. Nghiên cứu nhận định các video mang lại cảm giác có thêm người ăn chung với một vài khán giả, xử lý nỗi sợ phải ăn cơm một mình. Các video kiểu này có tác động tích cực.
Tuy nhiên, các chuyên gia chỉ ra mukbang khiến cho những người mắc chứng rối loạn ăn uống, người dễ tổn thương, tác động tâm lý như trẻ nhỏ trở thành thói quen ăn uống không lành mạnh. Thực đơn của người tiến hành mukbang thường nhiều calo, nhiều đồ chiên rán (để tạo hiệu ứng âm thanh), gây nên ra các vấn đề sức khỏe.
Nghiên cứu năm 2021 chứng minh một vài người dành quá nhiều thời gian xem mukbang, tới mức sinh chứng nghiện. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã từng yêu cầu 604 tình nguyện viên điền vào thang đo tình trạng nghiện xem video ăn uống và một vài bảng vấn đề không không khác. 2% người tham gia chứng tỏ họ xem mukbang từ 4 giờ trở lên mỗi ngày.
Thục Linh (Theo Psychology Today, Thrillist)
