Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) được gắn vào các máy Xquang, hỗ trợ bác sĩ tìm ra những người chứng bệnh nghi mắc lao dựa trên các tổn thương, từ đó đưa chỉ định xét nghiệm tìm vi khuẩn lao chuẩn xác hơn.
Thông tin được PGS.TS.Nguyễn Bình Hòa, Phó Giám đốc phòng thăm khám Phổi Trung ương, chứng tỏ tại Hội nghị khoa học Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao trong quản lý chứng bệnh phổi và kiểm soát lao, ngày 24/5, tại Hà Nội.
“Nhờ AI, hữu hiệu phát hiện chứng bệnh lao đã từng tăng gấp đôi so với trước”, PGS Hòa nói, thêm rằng theo thống kê, tỷ lệ phát hiện chứng bệnh lao ở những địa điểm y tế triển khai AI cao gấp đôi so với các địa điểm không triển khai. So sánh thời điểm trước và sau triển khai AI ở một địa điểm y tế, số ca phát hiện chứng bệnh lao cũng tăng rõ rệt.
Việt Nam hiện nặng gánh chứng bệnh lao khi ghi nhận hơn 106.000 ca mắc lao năm 2023, 11.000 người tử vong do chứng bệnh này, nhiều gấp đôi so với số tử vong do tai nạn giao thông. Số người chứng bệnh lao đang tăng mỗi năm, cụ thể số ca ghi nhận năm 2023 tăng 2,2% so với năm 2022 và tăng 34% so với 2021 – năm chịu tác động nặng nề của Covid-19. Song, số ca được ghi nhận chỉ chiếm tầm 60% thực tế, tức là còn tầm 40% người mắc chứng bệnh chưa được phát hiện trong cộng đồng.
TS Đinh Văn số lượng, Giám đốc phòng thăm khám Phổi Trung ương, Trưởng ban điều hành Chương trình Chống lao Quốc gia, chứng tỏ Việt Nam đặt mục tiêu năm 2035 chấm dứt chứng bệnh lao. Để đạt được mục tiêu này, Chương trình Chống lao quốc gia đề xuất bao phủ y tế toàn dân, tăng cường vai trò hệ thống y tế địa điểm, bảo hiểm y tế và bảo trợ xã hội. Đồng thời, mở rộng dùng công cụ chẩn đoán mới, thuốc mới, vaccine mới, các tiếp cận thường hay can thiệp mới nhằm phát hiện và điều trị lao sớm để cắt đứt nguồn truyền nhiễm thường hay nguy cơ nhiễm tiến triển thành chứng bệnh lao.
Ở các địa điểm y tế tuyến huyện, vùng sâu vùng xa, nơi còn thiếu các chuyên gia chuyên khoa lao, hệ thống trí tuệ nhân tạo sẽ phát huy hữu hiệu trong phát hiện sớm chứng bệnh lao tại cộng đồng. Hiện nay, nhu cầu có hệ thống trí tuệ nhân tạo trong phát hiện chứng bệnh lao rất lớn, tuy nhiên nguồn kinh phí cho lắp đặt hệ thống này còn hạn chế.
“Khi Việt Nam triển khai trên diện rộng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong phát hiện sớm chứng bệnh lao sẽ góp phần nâng chấm dứt chứng bệnh lao và nâng cao sức khỏe nhân dân”, PGS Hòa nói.
Tại hội nghị, ngoài vấn đề lao phổi, các báo cáo viên quốc tế và trong nước cũng báo cáo và thảo luận về các chuyên đề chủ yếu như ghép phổi, hô hấp, ung thư phổi và nấm phổi. Đây là dịp các chuyên gia trong và ngoài nước cập nhật các thông tin, chia sẻ kinh nghiệm nhằm điều trị tốt nhất cho người chứng bệnh.
Lê Nga