Xơ vữa động mạch là nguyên nhân gây ra các cơn nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tai biến tĩnh mạch não, song diễn biến âm thầm, khi phát hiện căn bệnh đã từng trở nặng.
Thông tin được GS.TS Trương Quang Bình, Chủ tịch Phân hội xơ vữa động mạch Việt Nam, cho thấy tại Đại hội ra mắt và Hội nghị khoa học thường niên lần thứ nhất của Phân hội, ngày 5/8. Hội nghị có 60 bài báo cáo của các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực tim mạch trong nước và quốc tế, tập trung các chủ đề về xơ vữa động mạch.
“Xơ vữa có thể xảy ra ở tất cả động mạch thuộc bất kỳ vị trí nào trên cơ thể song nghiêm trọng nhất khi gây ra tắc nghẽn vận động mang đến máu cho tim và não, dẫn tới tai biến tĩnh mạch não, nhồi máu cơ tim, đột quỵ”, GS Bình nói, thêm rằng mỗi năm có hơn 200.000 người Việt qua đời vì căn bệnh tim mạch, gấp đôi số người mất vì ung thư, song nhiều người vẫn xem thường về căn căn bệnh này.
Người dân đo huyết áp tại Viện Tim mạch Quốc gia. Ảnh:Lê Nga
Xơ vữa động mạch xảy ra khi các động mạch gặp phải tắc nghẽn bởi các mảng bám được sinh ra từ các dưỡng chất béo, cholesterol, canxi và các dưỡng chất không tương tự, tích tụ trong thành động mạch. Theo thời gian, các mảng bám xơ cứng lại, thu hẹp động mạch và hạn chế lưu số lượng máu. Khi những mảng dưỡng chất béo này vỡ ra sẽ sinh ra một cục huyết khối (cục máu đông) gây ra tắc nghẽn, thậm chí chặn dòng chảy của máu.
Nếu như huyết khối xảy ra ở một trong hai động mạch vành chủ yếu mang đến máu cho tim sẽ dẫn tới nhồi máu cơ tim; xảy ra ở một trong những động mạch tới não sẽ gây ra đột quỵ; xảy ra trong các động mạch ở các chi có thể dẫn tới căn bệnh động mạch ngoại biên.
Theo GS Bình, xơ vữa động mạch được xem là “kẻ giết người thầm lặng”, do thường không gây ra các triệu chứng cho tới khi ở thời kỳ nặng. Lúc này, tình trạng hẹp động mạch nặng khiến cho lưu số lượng máu gặp phải gián đoạn, không thể vận chuyển tới các cơ quan và mô.
Ở thời kỳ sớm, căn bệnh chưa có triệu chứng rõ ràng, song lại nên phải chẩn đoán sớm để trị trị tốt nhất. Do đó, mỗi người nên kiểm tra định kỳ để sớm phát hiện nồng độ cholesterol trong máu, từ đó có quy trình điều trị và thay thế đổi menu uống, sinh hoạt phù hợp.
GS.TS Trương Quang Bình phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Lan Chi
GS Bình cho thấy các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì… tạo điều kiện cho các mảng bám tích tụ trong thành động mạch, khiến cho động mạch gặp phải xơ vữa. Đặc biệt, thói quen sinh hoạt ít vận động thể lực, chế độ dinh dưỡng nhiều dưỡng chất béo, stress nếu để lâu… cũng khiến cho căn bệnh này trẻ hóa.
Để phòng ngừa, chuyên gia khuyến cáo người dân nên thực hiện menu uống lành mạnh, hạn chế đồ chiên rán, thực phẩm nhanh giàu muối, đường, thực phẩm nhiều cholesterol. Mỗi người nên tập thể dục thể thao thường xuyên, giữ 30 phút mỗi ngày và tối thiểu 5 ngày/tuần, trong số đó đạp xe, đi bộ nhanh rất tốt cho sức khỏe tim mạch.
nên giữ cân nặng khoa học, bỏ thuốc lá, kiểm soát căn bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu và các căn bệnh mạn tính không tương tự. Nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện nguy cơ xơ vữa.
Lê Nga
