‘xử trí thiếu thuốc như trận đánh, nên tiến hành nhanh, quyết liệt’

Thiếu thuốc tác động nghiêm trọng tới người nghèo và người yếu thế, do đó nên cả bộ máy vào cuộc nhanh, quyết liệt như đang trong trận đánh lớn, nếu không hậu quả sẽ lớn, nguyên đại biểu Quốc hội cho thấy.

Sáng 12/8, tại tọa đàm Giải pháp khắc phục thiếu thuốc, do Cổng Thông tin điện tử chủ yếu phủ tổ chức, PGS, TS Bùi Thị An – nguyên đại biểu Quốc hội khóa XIII, cho rằng tình trạng thiếu thuốc là vấn đề không những của ngành y mà cả chủ yếu phủ, nên xem như trận đánh để nhanh chóng vào cuộc xử trí ngay.

“Tôi đề nghị chủ yếu phủ nhanh chóng rà soát cơ chế chủ yếu sách mối liên quan đấu thầu mua sắm thuốc, nếu có vướng mắc thì sửa ngay, nhắc cả phải tiến hành thêm giờ để sửa”, bà An nói, đề nghị “các khu vực y tế cũng dũng cảm vào cuộc để gỡ” nếu còn có tâm lý lo ngại các vấn đề pháp lý.

Bà An nhìn nhận tình trạng thiếu thuốc tác động lớn tới người chứng bệnh, nhất là người chứng bệnh nghèo – nhóm yếu thế trong xã hội. Nếu không sớm có giải pháp khắc phục tình trạng này sẽ tác động lớn tới chủ yếu trị dân sinh.

“tin cậy cuộc sống, chăm lo sức khỏe cho người dân là một trong ba trụ cột tiến triển bền vững của đất nước, do đó, vấn đề thiếu thuốc nên tất cả bộ ngành vào cuộc, chứ không những riêng ngành y”, bà An nói.

Nói về nguyên nhân thiếu thuốc, tiến sĩ Nguyễn Huy Quang, nguyên Vụ trưởng Pháp chế (Bộ Y tế) đúc kết, thứ nhất là đang xảy ra tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng thuốc toàn cầu tác động tới nguồn cung. Thứ hai, khi dịch ổn định, người dân kiểm tra trị chứng bệnh tăng đột biến, cũng tác động tới nguồn cung thuốc. Thứ ba, hơn hai năm đại dịch, ngành y tế tập trung tổng lực chống dịch, nên việc cung ứng các thuốc trị chứng bệnh gặp phải hạn chế.

“Về khách quan, chủ yếu do cơ chế chưa rõ ràng, minh bạch khiến cho các đơn vị e dè”, ông Quang nói. Một phần là các vụ án, bắt bớ xảy ra trong thời gian qua khiến cho nhiều người mất tự tin. Trong khi đó, năng lực tham gia công tác đấu thấu từ khu vực tới trung ương hạn chế, thiếu những cán bộ am hiểu về lĩnh vực thuốc, đấu thầu; nhiều doanh nghiệp không tham gia thầu do giá thầu thấp, không giữ gìn doanh thu cho họ.

Ý kiến của ông Quang được Giám đốc khu vực y tế Bạch Mai Đào Xuân Cơ đồng tình, bởi mình khu vực y tế đang gặp không dễ khăn do tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng. Bạch Mai đang thiếu thuốc thuốc thiết yếu, thuốc tiêm tĩnh mạch, cấp cứu thần kinh… do không có nhà đem đến.

“Chúng tôi dự đoán dịch được kiểm soát thì người mắc chứng bệnh sẽ tăng lên, do đó từng đấu thầu nhưng mà khu vực y tế thiếu những thuốc vì không có nhà cung ứng. Thậm chí những thuốc Việt Nam sản xuất nhưng mà do giá nguyên liệu nhập vào đắt nên cũng không có hàng”, Phó giáo sư, tiến sĩ Cơ nói.

Ông nhìn nhận thiếu thuốc “là vấn đề rất nóng, không riêng Bạch Mai”. Sáu tháng đầu năm, số số lượng người mắc chứng bệnh tại viện tăng đột biến, ví dụ như tháng 3 số số lượng người mắc chứng bệnh tăng gấp 5 lần so với tháng 1. người mắc chứng bệnh nội trú đang ở công suất 150%, nhiều khoa lên tới 200%. “khu vực y tế từng có dự trù nhưng mà số số lượng người mắc chứng bệnh tăng vọt khiến cho tình trạng thiếu thuốc thêm nặng nề”, ông nói.

Thậm chí, rất nhiều vật tư tiêu hao, sinh phẩm từng trúng thầu Tiếp đó nhưng mà các đơn vị phân phối không đem đến được do gặp phải phá sản, hoặc giá các mặt hàng này tăng hơn nhiều so với lúc chào thầu cách đây 12 tháng. Nhiều nhà đem đến vì vậy từ chối tham gia chào thầu do sợ gặp phải lỗ, từ chối cả cung ứng thuốc từng trúng thầu.

“Ngoài ra, hiện doanh nghiệp tự công khai giá trên cổng thông tin Bộ Y tế và tự chịu trách nhiệm pháp lý, tuy nhiên chủ yếu chúng tôi là giám đốc các khu vực y tế cũng không biết giá đó là thật thường thổi giá”, ông Cơ bức xúc và đề nghị nên phải có một cơ chế liên ngành chịu trách nhiệm giá công bố trên cổng thông tin.





Phó giáo sư, tiến sĩ Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, phát biểu tại tọa đàm Giải pháp khắc phục thiếu thuốc, sáng 12/8. Ảnh: VGP

PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc khu vực y tế Bạch Mai, phát biểu tại tọa đàm “Giải pháp khắc phục thiếu thuốc”, sáng 12/8. Ảnh: VGP

xử trí thiếu thuốc – bài toán cấp bách

Bà Nguyễn Thị Ngọc Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia, cho thấy tuần vừa Tiếp đó Bộ Y tế thành lập 4 đoàn kiểm tra tình trạng thiếu thuốc, ghi nhận những không dễ khăn mối liên quan tới cơ chế mua sắm.

Ví dụ, trước đây, Bạch Mai thiếu thuốc ở phạm vi khu vực y tế và trực tiếp lao động với các nguồn, đối tác của viện xử lý được ngay. Hiện có các cấp đấu thầu không không khác nhau, từ quốc gia, địa phương và khu vực y tế. Nếu Bạch Mai thiếu loại thuốc trong danh mục của quốc gia thì phải chờ kết quả đấu thầu của quốc gia. Tuy nhiên khi lập kế hoạch đấu thầu, yêu cầu khu vực y tế phải sử dụng ít nhất 80%, nhưng mà thực tế có thuốc chỉ dùng được 20%. “Như vậy, thực tế tình trạng thiếu không phải xảy ra ở tất cả loại thuốc, tất cả đơn vị”, bà Bảo nói.

Ông Cơ cũng đề cập tới cơ chế tự chủ của khu vực y tế và đề xuất nên dừng thí điểm tự chủ toàn diện, chỉ nên thực hiện tự chủ nhóm theo nghị định 60. Bạch Mai là một trong 4 khu vực y tế được giao thí điểm tự chủ toàn diện cùng với Việt Đức, K và Trung ương Huế. Tuy nhiên tới nay chỉ có hai khu vực y tế thực hiện toàn diện là Bạch Mai và K.

Theo ông Cơ, Bạch Mai từng hoàn thành hai năm thí điểm tự chủ toàn diện, song xảy ra trong thời điểm rất không dễ khăn bởi dịch Covid hoành hành. Trong thí điểm, điều quan trọng nhất là tự chủ tài chủ yếu. Tuy nhiên, thời gian qua khu vực y tế tự chủ trong điều kiện toàn bộ các bộ nhân viên tham gia chống dịch, người mắc chứng bệnh tới viện chỉ còn 1/5 so với thường quy. Sau khi dịch kiểm soát, khu vực y tế từng có báo cáo tổng kết gửi chủ yếu phủ và Bộ Y tế, tới nay chưa có hướng dẫn tiếp theo. Trong lúc Bộ Y tế chờ chủ yếu phủ chỉ đạo thì Bộ từng gửi văn bản yêu cầu khu vực y tế tiếp tục thực hiện tự chủ.

Chưa nhắc, giá viện phí hiện nay không được tính đúng tính đủ, theo ông Cơ. Giá này xây dựng cách đây 15 năm, hiện trượt giá, thu không bù được chi. “Tôi lấy ví dụ, một ca siêu âm ổ bụng giá là 43.900 đồng, máy siêu âm mua từ nguồn thu của khu vực y tế, tính từ lúc mua máy tới khi máy hết khấu hao, thì tổng số tiền thu thiếu mua cái máy. Như vậy, nguồn tài chủ yếu rất không dễ khăn, tự chủ tiến hành sao được, không giữ gìn lấy thu bù chi”, ông Cơ giải thích.

Ông nói rằng sau tự chủ cũng không còn liên doanh liên kết, không còn xã hội hóa, không còn máy nào của doanh nghiệp đặt tại khu vực y tế, nên càng không dễ khăn. Cán bộ y tế tin cậy cao dễ chuyển dịch sang y tế tư nhân để được trả mức thù lao cao hơn. Giải pháp căn cơ nhất là nên tính đúng đủ giá viện phí, để khu vực y tế có nguồn thu, giữ gìn công tác kiểm tra trị chứng bệnh cho tất cả các giai tầng.

Để xử trí những vấn đề đặt ra ở trên, ông Quang đề nghị phối hợp các giải pháp trước mắt và các giải pháp căn cơ, lâu dài. Đầu tiên, các Bộ gấp rút hoàn chỉnh hồ sơ dự thảo Nghị quyết về bảo đảm thuốc, trang thiết gặp phải y tế và thanh toán mức phí kiểm tra, trị chứng bệnh bảo hiểm y tế, trình chủ yếu phủ trước ngày 15/8. Sự vào cuộc quyết liệt của các bộ Y tế, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chủ yếu, Tư pháp và Bảo hiểm xã hội Việt Nam là giải pháp trước mắt tháo gỡ thực trạng. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng nên xem xét lại các thông tư, đăng ký thuốc, đấu thầu thuốc, xem xét lại nghị định 98.

Các chuyên gia tham gia tọa đàm đều nhận định tình trạng thiếu thuốc “chắc hẳn gỡ được” nếu gỡ được những vướng mắc mối liên quan văn bản pháp luật và cơ chế “con người”. đi kèm với rà soát quy định và sửa ngay vấn đề chưa thích hợp, các chuyên gia đề nghị các lãnh đạo thế vì gọi khu vực y tế tới báo cáo thì trực tiếp xuống khu vực y tế, đi khu vực xem không dễ ở đâu thì gỡ luôn. Còn với cơ chế con người, “ai không biết tiến hành văn bản, luật pháp thì thế người”. Phân cấp triệt để, như Bộ Tài chủ yếu, Bộ Ngoại giao vào cuộc, sẽ giúp cho tìm ra giá thuốc phù hợp nhất.

Thời gian qua, tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế trở nên nghiêm trọng trên toàn quốc. Tại Hà Nội, người chứng bệnh phản ánh khu vực y tế thiếu các vật dụng cơ bản như kim luồn và các thuốc điều trị ít gặp. những khu vực không không khác thiếu sinh phẩm xét nghiệm, thuốc bảo hiểm thông thường, khiến cho người mua BHYT phải mua ở nhà thuốc bên ngoài.

TP HCM thiếu thuốc cục bộ tại một vài đơn vị như khu vực y tế Thủ Đức, khu vực y tế Chợ Rẫy… Báo cáo của các tỉnh thành không không khác gửi về Bộ Y tế cho xuất hiện nhiều thuốc thuốc điều trị người mắc chứng bệnh nặng, thuốc gây nên nghiện, thuốc hướng thần, thuốc tim mạch, tăng huyết áp… khan hiếm, tác động tới việc kiểm tra trị chứng bệnh. Bộ Y tế cho rằng nguyên nhân thiếu thuốc một phần do tình trạng hết hạn số đăng ký lưu hành của những loại thuốc, nhân lực quản lý nhà nước quá ít, không dễ khăn trong xử lý hồ sơ. Ngoài ra, việc muộn có kết quả đấu thầu tập trung quốc gia, đàm phán giá thuốc; những địa phương giao các khu vực chủ động tự đấu thầu, thế vì đấu thầu tập trung, nên các đơn vị lúng túng, mất tự tin…

Trong khi đó, tại phiên thảo luận của Quốc hội về Luật kiểm tra, trị chứng bệnh hôm 13/6, đại biểu Nguyễn Công Long (Thường trực Ủy ban Tư pháp) cho rằng nguyên nhân chủ yếu của tình trạng thiếu thuốc là do luật pháp y tế không rõ ràng.

Để tiếp tục xử trí tình trạng thiếu thuốc, Hội đồng Đàm phán giá, Bộ Y tế đang đàm phán giá với 62 thuốc biệt dược gốc có số số lượng, nhu cầu sử dụng lớn, giá trị trên 100 tỷ đồng, nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị của các khu vực y tế. Trong tháng 7, Hội đồng Đàm phán giá thuốc từng đàm phán thành tựu 19/62 thuốc biệt dược gốc, với giá trị giảm sút giá là 1.223 tỷ đồng, tỷ lệ giảm sút giá trung bình đạt 22,8%. Trong tháng 8 này, Hội đồng tiếp tục đàm phán với các thuốc biệt dược gốc còn lại để sớm có thuốc đặc trị cho người chứng bệnh.

Lê Nga

Share this post:

Bài viết liên quan

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.